những điều kiêng kỵ khi cho con bú có đúng không? mẹ nên biết

Khi được nuôi dưỡng con bằng nguồn sữa mẹ cũng cần lưu ý những điều kiêng kỵ khi cho con bú để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Chế độ dinh dưỡng, lối sống và một số yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng sữa mẹ. Bỏ qua những điều kiêng kỵ khi cho con bú có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn, từ việc bé bị dị ứng, khó tiêu, rối loạn giấc ngủ, cho đến những vấn đề nghiêm trọng hơn về sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

1. Thực phẩm cần kiêng kỵ khi cho con bú

Chế độ dinh dưỡng của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và mùi vị sữa, do đó, nắm rõ những điều kiêng kỵ khi cho con bú về mặt thực phẩm là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số nhóm thực phẩm mẹ cần kiêng kỵ hoặc hạn chế khi cho con bú để đảm bảo nguồn sữa mẹ chất lượng và sức khỏe cho bé yêu:

1.1 Thực phẩm ảnh hưởng đến mùi vị sữa

Hành, tỏi: Mặc dù tốt cho sức khỏe, hành và tỏi có thể làm thay đổi mùi vị sữa mẹ, khiến bé khó chịu, bỏ bú hoặc bú ít hơn. Đây là một trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú mà nhiều mẹ chưa biết.

Cà phê, rượu, bia: Các chất kích thích này có thể đi vào sữa mẹ, ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé, gây khó ngủ, quấy khóc và đồng thời làm giảm tiết sữa. Kiêng rượu, bia, cà phê là một trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú quan trọng nhất.

Gia vị cay nóng: Gia vị cay nóng có thể gây khó tiêu, đầy hơi, đau bụng cho bé thông qua sữa mẹ. Mẹ nên hạn chế các món ăn cay nóng trong thời gian cho con bú.

1.2 Thực phẩm gây dị ứng

Mẹ cần đặc biệt lưu ý đến những điều kiêng kỵ khi cho con bú liên quan đến các thực phẩm gây dị ứng.

Hải sản: Một số loại hải sản như tôm, cua, ghẹ… có thể gây dị ứng ở trẻ sơ sinh, biểu hiện bằng các triệu chứng như nổi mẩn, ngứa, tiêu chảy.

Trứng, đậu phộng: Đây là những thực phẩm dễ gây dị ứng phổ biến ở trẻ nhỏ. Mẹ nên thử từng loại với lượng nhỏ và theo dõi phản ứng của bé.

Sữa bò: Một số trẻ có thể bị dị ứng với protein trong sữa bò. Mẹ nên theo dõi phản ứng của bé sau khi mình uống sữa bò, nếu thấy bé có dấu hiệu bất thường thì cần kiêng sữa bò ngay lập tức.

1.3 Thực phẩm chứa chất kích thích

Một trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú là các thực phẩm chứa chất kích thích.

Cà phê, trà, nước tăng lực: Các loại đồ uống này chứa chất kích thích, có thể gây mất ngủ, bồn chồn, quấy khóc và ảnh hưởng đến hệ thần kinh của bé.

Chocolate: Chocolate chứa theobromine, có tác dụng tương tự caffeine, cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và sự phát triển của bé.

1.4 Thực phẩm chứa chất bảo quản, chất tạo màu

Cần lưu ý những điều kiêng kỵ khi cho con bú liên quan đến chất bảo quản và chất tạo màu nhân tạo.

Đồ ăn nhanh, đồ hộp: Những thực phẩm này thường chứa nhiều chất phụ gia, chất bảo quản và chất tạo màu không tốt cho sức khỏe của mẹ và bé, có thể gây rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng đến sự hấp thu dinh dưỡng và sự phát triển của trẻ.

1.5 Thực phẩm chứa nhiều thủy ngân

Cá ngừ, cá kiếm, cá thu: Đây là những loại cá chứa hàm lượng thủy ngân cao, có thể gây hại cho hệ thần kinh của bé. Mẹ nên chọn các loại cá ít thủy ngân như cá hồi, cá trích. Hạn chế cá biển nói chung cũng là một trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú mẹ cần nhớ.

2. Lối sống cần kiêng kỵ khi cho con bú

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, lối sống của mẹ cũng tác động đáng kể đến chất lượng và số lượng sữa mẹ, cũng như sức khỏe của bé. Hiểu rõ những điều kiêng kỵ khi cho con bú liên quan đến lối sống sẽ giúp mẹ có những điều chỉnh phù hợp, tạo môi trường tốt nhất cho sự phát triển của con yêu.

2.1 Hút thuốc lá

Hút thuốc lá là một trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú nghiêm trọng nhất. Nicotine trong thuốc lá có thể dễ dàng đi vào sữa mẹ, gây ra những tác hại nghiêm trọng cho hệ hô hấp và tim mạch của bé. 

Trẻ có thể gặp các vấn đề về hô hấp như ho, khò khè, khó thở, tăng nguy cơ mắc các bệnh như hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS), viêm phổi, hen suyễn.Mẹ nên cai thuốc lá hoàn toàn trong thời gian mang thai và cho con bú để bảo vệ sức khỏe của bé.

2.2 Uống rượu bia

Rượu bia là một trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú mà mẹ cần tuyệt đối tuân thủ. Rượu bia đi vào sữa mẹ có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ và gan của bé, gây ra các vấn đề về chậm phát triển trí tuệ, rối loạn hành vi, khó tập trung, học tập kém.Mẹ nên kiêng rượu bia hoàn toàn trong thời gian cho con bú.

2.3 Sử dụng chất kích thích

Sử dụng ma túy, thuốc lá điện tử là những điều kiêng kỵ khi cho con bú nguy hiểm nhất. Các chất kích thích này không chỉ gây nghiện cho mẹ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bé, tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh, sinh non, nhẹ cân, các vấn đề về phát triển thần kinh và hành vi.

2.4 Thức khuya, thiếu ngủ

Việc thức khuya, thiếu ngủ thường xuyên không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn tác động đến quá trình sản xuất sữa. Thiếu ngủ có thể làm giảm tiết sữa, suy giảm hệ miễn dịch, khiến mẹ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, đồng thời gây mệt mỏi, căng thẳng, thậm chí trầm cảm sau sinh. Điều này gián tiếp ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc trẻ.

2.5 Stress, căng thẳng

Stress, căng thẳng kéo dài là một trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú thường bị bỏ qua. Tâm lý căng thẳng có thể làm giảm tiết sữa, ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ, khiến bé dễ bị rối loạn tiêu hóa, quấy khóc nhiều hơn. Mẹ nên tìm cách thư giãn, giảm stress để đảm bảo nguồn sữa dồi dào và chất lượng.

3. Thuốc và các chất khác cần kiêng kỵ khi cho con bú

Một số loại thuốc và hóa chất có thể đi vào sữa mẹ và gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của bé. Do đó, mẹ cần hết sức thận trọng khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào hoặc tiếp xúc với hóa chất trong thời gian cho con bú. Nắm rõ những điều kiêng kỵ khi cho con bú liên quan đến thuốc và hóa chất sẽ giúp mẹ bảo vệ sức khỏe của bé yêu một cách tốt nhất.

3.1 Một số loại thuốc cần thận trọng khi sử dụng

• Kháng sinh: Một số loại kháng sinh có thể đi qua sữa mẹ và gây ra tác dụng phụ cho bé, chẳng hạn như tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ vi sinh đường ruột. Mẹ tuyệt đối không tự ý sử dụng kháng sinh mà không có chỉ định của bác sĩ. Hãy thông báo cho bác sĩ biết mình đang cho con bú để bác sĩ kê đơn loại kháng sinh an toàn cho bé.
• Thuốc giảm đau: Tương tự như kháng sinh, một số loại thuốc giảm đau cũng có thể bài tiết qua sữa mẹ và gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc giảm đau nào, kể cả thuốc không kê đơn. Có những loại thuốc giảm đau an toàn hơn cho mẹ đang cho con bú, bác sĩ sẽ tư vấn cụ thể.
• Các loại thuốc khác: Ngoài kháng sinh và thuốc giảm đau, còn rất nhiều loại thuốc khác có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ và sức khỏe của bé. Nguyên tắc chung là mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào trong thời gian cho con bú. Đừng quên nhắc nhở bác sĩ rằng bạn đang cho con bú để bác sĩ có thể lựa chọn loại thuốc phù hợp và an toàn nhất.

3.2 Các chất độc hại cần tránh tiếp xúc

• Thuốc trừ sâu, hóa chất: Mẹ cần tránh tiếp xúc trực tiếp với thuốc trừ sâu, hóa chất gia dụng, mỹ phẩm chứa hóa chất độc hại, và các chất độc hại khác. Những chất này có thể xâm nhập vào cơ thể mẹ qua da hoặc đường hô hấp, sau đó đi vào sữa mẹ và gây hại cho bé.
• Dư lượng thuốc trừ sâu trong thực phẩm: Mẹ cần chú ý đến vệ sinh an toàn thực phẩm, rửa sạch rau củ quả kỹ lưỡng trước khi chế biến để loại bỏ dư lượng thuốc trừ sâu và các chất độc hại khác. Nên lựa chọn thực phẩm hữu cơ (organic) nếu có điều kiện.
• Môi trường ô nhiễm: Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi, khí thải cũng là một phần quan trọng trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú để bảo vệ sức khỏe của bé.

5. Các yếu tố khác cần kiêng kỵ khi cho con bú

Ngoài chế độ dinh dưỡng, lối sống và thuốc, còn một số yếu tố khác mẹ cần kiêng kỵ hoặc thận trọng khi cho con bú để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Đây cũng là những phần quan trọng trong những điều kiêng kỵ khi cho con bú mà mẹ cần nắm rõ.

5.1 Kiêng quan hệ tình dục quá sớm sau sinh

Sau khi sinh, cơ thể mẹ cần thời gian để hồi phục hoàn toàn. Quan hệ tình dục quá sớm có thể gây ra nhiễm trùng, viêm nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và gián tiếp ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Thời gian kiêng quan hệ tình dục sau sinh thường là 4-6 tuần, tuy nhiên mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể.

5.2 Kiêng tắm nước lạnh

Tắm nước lạnh sau sinh có thể khiến mẹ bị cảm lạnh, ảnh hưởng đến sức khỏe và quá trình hồi phục của cơ thể. Mẹ nên tắm nước ấm để giữ ấm cơ thể và giúp tuần hoàn máu tốt hơn.

5.3 Kiêng làm việc nặng

Sau khi sinh, cơ thể mẹ còn yếu, cần được nghỉ ngơi đầy đủ. Làm việc nặng quá sớm có thể ảnh hưởng đến vết mổ (nếu sinh mổ) hoặc các tổn thương sau sinh, gây đau đớn và kéo dài thời gian hồi phục. Mẹ nên tránh làm việc nặng và dành thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc bản thân và em bé.

6. Lời khuyên cho mẹ khi cho con bú

Để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé, cũng như duy trì nguồn sữa mẹ chất lượng, mẹ nên lưu ý những lời khuyên sau:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào hoặc khi có bất kỳ thắc mắc nào về chế độ dinh dưỡng và lối sống khi cho con bú, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn cụ thể.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng: Mẹ cần bổ sung đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, ưu tiên thực phẩm tươi, sạch, chế biến an toàn. Một chế độ ăn uống cân bằng sẽ giúp mẹ có đủ sữa và đảm bảo chất lượng sữa tốt nhất cho bé.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước, khoảng 2-3 lít nước mỗi ngày, là rất quan trọng để duy trì nguồn sữa dồi dào. Mẹ có thể uống nước lọc, nước trái cây tươi, sữa ấm…
• Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh stress: 
• Tìm hiểu kỹ thông tin: Mẹ nên chủ động tìm hiểu thông tin về những điều kiêng kỵ khi cho con bú từ các nguồn tài liệu uy tín, các trang web của tổ chức y tế, hoặc sách báo chuyên ngành

7. Những câu hỏi thường gặp về những điều kiêng kỵ khi cho con bú

7.1. Mẹ ăn gì con bú nấy có đúng không?

Câu nói “Mẹ ăn gì con bú nấy” đúng một phần. Các chất dinh dưỡng từ thực phẩm mẹ ăn sẽ được hấp thụ vào máu, sau đó được chuyển hóa thành sữa mẹ. Vì vậy, chế độ ăn của mẹ ảnh hưởng đến thành phần dinh dưỡng của sữa. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi thứ mẹ ăn đều đi vào sữa mẹ. Cơ thể mẹ có khả năng lọc và chuyển hóa các chất, đảm bảo sữa mẹ luôn chứa những dưỡng chất cần thiết cho bé. Quan trọng nhất là mẹ cần có chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng và cân bằng.

7.2. Tránh ăn gì để không mất sữa?

Không có loại thực phẩm nào khiến mẹ “mất sữa” hoàn toàn. Tuy nhiên, một số loại thực phẩm được cho là có thể làm giảm tiết sữa như lá lốt, măng, bạc hà… Mẹ nên hạn chế sử dụng những thực phẩm này. Stress, mệt mỏi và thiếu ngủ mới là những nguyên nhân chính khiến lượng sữa giảm. Mẹ nên nghỉ ngơi đầy đủ, giữ tinh thần thoải mái và cho bé bú thường xuyên để kích thích tiết sữa.

7.3. Mẹ cho con bú tránh ăn gì?

Mẹ cho con bú nên tránh các loại đồ uống có cồn, caffeine, thực phẩm chứa nhiều thủy ngân, gia vị cay nóng, và những thực phẩm mẹ hoặc bé bị dị ứng. Chi tiết về những điều kiêng kỵ khi cho con bú đã được đề cập ở phần II.

7.4. Mẹ ăn gì để bé bú tăng cân?

Không có loại thực phẩm “thần kỳ” nào giúp bé bú tăng cân nhanh chóng. Điều quan trọng nhất là mẹ cần có chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng, đủ chất dinh dưỡng để đảm bảo chất lượng sữa mẹ. Bên cạnh đó, mẹ cần cho bé bú đúng cách, bú đủ no, và theo dõi cân nặng của bé định kỳ.

Tuân thủ những điều kiêng kỵ khi cho con bú là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện của bé. Mẹ nên chủ động tìm hiểu thông tin, tham khảo ý kiến chuyên gia, và lắng nghe cơ thể mình và bé để có một hành trình nuôi con bằng sữa mẹ thành công và hạnh phúc.

BABOITOYS – Cửa Hàng đồ Chơi đồ Chơi Giáo Dục Cho Trẻ Em

BABOITOYS là cửa hàng đồ chơi giáo dục cho trẻ chuyên cung cấp đồ chơi giáo dục, đồ chơi Montessori, đồ chơi phát triển kỹ năng, đồ chơi gia đình cho bé từ 0 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi trên nền tảng trực tuyến

• Địa chỉ: 100 Đ. Lê Văn Duyệt, Phường 01, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
• Zalo: 0773164935
• Website: BABOITOYS.vn