3 dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp nguyên nhân, chẩn đoán

Tiêu chảy cấp ở trẻ em là tình trạng trẻ đi ngoài phân lỏng hoặc toàn nước với tần suất đột ngột tăng (trên 3 lần/ngày), thường kèm theo các triệu chứng như sốt, nôn mửa, đau bụng. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu tiêu chảy cấp ở  giúp ba mẹ có biện pháp xử lý kịp thời, ngăn ngừa biến chứng mất nước và suy dinh dưỡng, bảo vệ sức khỏe của trẻ.

1. Các dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp rất đa dạng. Cha mẹ cần chú ý quan sát và theo dõi con em mình để có thể phát hiện sớm và xử lý kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là những dấu hiệu quan trọng giúp ba mẹ nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp:

1.1. Tần suất đi ngoài:

• Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp rõ ràng nhất là tần suất đi ngoài tăng đột ngột. Trẻ đi ngoài nhiều hơn bình thường, trên 3 lần/ngày đối với trẻ trên 1 tuổi. Tuy nhiên, đối với trẻ sơ sinh, tần suất đi ngoài có thể khác nhau tùy theo chế độ ăn uống, do đó, ba mẹ cần so sánh với tần suất đi ngoài hàng ngày của bé để nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp. (Tham khảo: Nguồn 1, 2)
• Lưu ý: Tần suất đi ngoài chỉ là một yếu tố tham khảo, cha mẹ cần kết hợp với các dấu hiệu khác để đánh giá chính xác tình trạng tiêu chảy cấp của trẻ.

1.2. Tính chất phân:

• Phân của trẻ bị tiêu chảy cấp thường thay đổi so với bình thường. Phân lỏng, toàn nước hoặc sệt, đôi khi có thể lẫn máu hoặc nhầy. Đây là dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp mà ba mẹ cần đặc biệt lưu ý. (Tham khảo: Nguồn 1)
• Màu sắc phân có thể thay đổi (xanh, vàng, nâu…) tùy theo nguyên nhân gây tiêu chảy và chế độ ăn uống của trẻ.

1.3. Các triệu chứng kèm theo:

• Sốt, nôn mửa: Sốt và nôn mửa có thể xuất hiện ở giai đoạn đầu của tiêu chảy cấp. Nếu thấy trẻ bị tiêu chảy kèm theo sốt hoặc nôn, ba mẹ cần theo dõi sát sao và đưa trẻ đi khám nếu cần thiết. (Tham khảo: Nguồn 2)
• Đau bụng, quấy khóc: Trẻ bị tiêu chảy cấp thường đau bụng, quấy khóc và bứt rứt.
• Mệt mỏi, chán ăn: Tiêu chảy cấp khiến trẻ mất nước và chất điện giải, dẫn đến mệt mỏi, uể oải và chán ăn.
• Dấu hiệu mất nước: Mất nước là biến chứng nguy hiểm của tiêu chảy cấp, cần được xử lý kịp thời. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp và mất nước bao gồm: khô miệng, khát nước, tiểu ít, mắt trũng, da nhăn nheo… Khi thấy những dấu hiệu này, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay lập tức. (Tham khảo: Nguồn 1, 2)

3. Phân biệt tiêu chảy cấp với các rối loạn tiêu hóa khác

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp đôi khi dễ nhầm lẫn với các rối loạn tiêu hóa khác. Để phân biệt chính xác, ba mẹ có thể tham khảo bảng so sánh dưới đây:

Lưu ý: Bảng trên chỉ mang tính chất tham khảo. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp có thể biểu hiện khác nhau tùy theo cơ địa và tình trạng sức khỏe của từng trẻ. Khi ba mẹ còn băn khoăn hoặc nghi ngờ, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. (Tham khảo: nguồn tài liệu y khoa uy tín)

4 Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?

4.1 Tiêu chảy kéo dài trên 2 ngày không thuyên giảm:

Nếu trẻ bị tiêu chảy kéo dài hơn 2 ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay. Việc theo dõi sát sao tình trạng của trẻ và ghi lại số lần đi ngoài, tính chất phân là rất quan trọng để bác sĩ đánh giá chính xác.

4.2 Có dấu hiệu mất nước nặng:

Mất nước là biến chứng nguy hiểm của tiêu chảy. Ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay khi thấy các dấu hiệu sau: khô miệng, khát nước liên tục, tiểu ít hoặc không tiểu, mắt trũng, da nhăn nheo, li bì, co giật… (Tham khảo: Nguồn 1, 2)

4.3 Phân có máu:

Phân có máu là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng đường ruột nghiêm trọng. Cần đưa trẻ đi khám ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

4.4 Trẻ sốt cao (trên 38.5 độ C), li bì, co giật, nôn mửa nhiều lần:

Đây là những dấu hiệu cho thấy tình trạng sức khỏe của trẻ đang diễn biến xấu, cần được can thiệp y tế ngay lập tức. Không nên tự ý điều trị tại nhà.

4.5 Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi bị tiêu chảy:

Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn non yếu, dễ bị ảnh hưởng bởi tiêu chảy. Do đó, khi trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi bị tiêu chảy, ba mẹ cần đưa bé đi khám ngay, không nên chần chừ.

4.6 Trẻ có bệnh lý nền:

Trẻ em có bệnh lý nền như suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch… khi bị tiêu chảy thường có nguy cơ gặp biến chứng cao hơn. Vì vậy, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay khi thấy dấu hiệu tiêu chảy.

5. Lời khuyên cho cha mẹ khi trẻ bị tiêu chảy cấp

Việc chăm sóc đúng cách tại nhà khi trẻ bị tiêu chảy cấp là rất quan trọng để giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và tránh biến chứng. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích cho cha mẹ:

5.1 Bù nước và điện giải:

Cho trẻ uống ORS (dung dịch bù nước và điện giải đường uống) theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ. ORS có chứa các chất điện giải cần thiết giúp cân bằng nước và muối khoáng trong cơ thể trẻ. Nước cháo muối loãng, nước dừa tươi cũng là những lựa chọn tốt, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng và cách sử dụng. Nếu trẻ vẫn bú mẹ, hãy cho trẻ bú thường xuyên hơn để cung cấp thêm nước và kháng thể.

5.2 Cho trẻ ăn thức ăn dễ tiêu hóa:

Trong thời gian bị tiêu chảy, hệ tiêu hóa của trẻ khá nhạy cảm. Vì vậy, cha mẹ nên cho trẻ ăn những thức ăn dễ tiêu hóa như:

• Cháo trắng, chuối chín, sữa chua, khoai tây luộc,… Nên chia nhỏ bữa ăn, cho trẻ ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm tải cho hệ tiêu hóa.
• Tránh cho trẻ ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, đồ uống có ga, nước ngọt,… vì chúng có thể làm tình trạng tiêu chảy trở nên nặng hơn.

5.3 Vệ sinh sạch sẽ:

Vệ sinh tốt là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và lây lan bệnh.

• Rửa tay cho trẻ thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Vệ sinh vùng hậu môn cho trẻ sạch sẽ sau mỗi lần đi ngoài bằng nước ấm và khăn mềm. Giữ cho vùng da này luôn khô thoáng để tránh kích ứng.

5.4 Theo dõi sát sao các dấu hiệu của trẻ:

Việc theo dõi chặt chẽ tình trạng của trẻ sẽ giúp cha mẹ phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường và kịp thời đưa trẻ đi khám.

• Ghi chép lại tần suất đi ngoài, tính chất phân, các triệu chứng kèm theo (sốt, nôn,…) để thông báo cho bác sĩ.
• Cân trọng lượng của trẻ hàng ngày để theo dõi tình trạng mất nước. Nếu trẻ sụt cân nhanh, cần đưa trẻ đi khám ngay lập tức.

Lưu ý quan trọng: Không tự ý cho trẻ uống thuốc chống tiêu chảy khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Việc sử dụng thuốc không đúng cách có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.

6. Những câu hỏi thường gặp

6.1 Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp ?:

Để nhận biết trẻ bị tiêu chảy cấp, cha mẹ cần chú ý những dấu hiệu sau:

• Tần suất đi ngoài: Tăng đột ngột so với bình thường (trên 3 lần/ngày đối với trẻ trên 1 tuổi). Đối với trẻ sơ sinh, tần suất đi ngoài có thể thay đổi tùy theo chế độ ăn, tuy nhiên nếu số lần đi ngoài tăng lên đáng kể và phân lỏng hơn bình thường thì cũng cần lưu ý.
• Tính chất phân: Phân lỏng, toàn nước hoặc sệt, có thể lẫn máu hoặc nhầy.
• Các triệu chứng kèm theo: Sốt, nôn mửa, đau bụng, quấy khóc, mệt mỏi, chán ăn, dấu hiệu mất nước (khô miệng, khát nước, tiểu ít, mắt trũng,…).

(Lưu ý: Tần suất đi ngoài và tính chất phân của trẻ sơ sinh có thể khác nhau tùy theo chế độ ăn uống. Nếu cha mẹ không chắc chắn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.)

6.2 Bé sơ sinh bị tiêu chảy phải làm sao?

Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ dưới 3 tháng tuổi, có thể nguy hiểm. Cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ ngay khi phát hiện bé bị tiêu chảy. Trong lúc chờ đợi, cha mẹ cần:

• Cho bé bú mẹ thường xuyên hơn: Sữa mẹ cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và kháng thể giúp bé chống lại nhiễm trùng.
• Bù nước và điện giải cho bé: Cho bé uống ORS (dung dịch bù nước và điện giải đường uống) theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý pha ORS hoặc sử dụng các loại nước bù điện giải không rõ nguồn gốc.
• Vệ sinh sạch sẽ cho bé: Rửa tay sạch sẽ trước khi chăm sóc bé, vệ sinh vùng hậu môn cho bé sau mỗi lần đi ngoài bằng nước ấm và khăn mềm.

6.4 Phân trẻ sơ sinh bị tiêu chảy như thế nào?

Phân của trẻ sơ sinh bị tiêu chảy thường lỏng, toàn nước hoặc sệt, có thể có màu xanh, vàng, nâu… tùy theo chế độ ăn uống của bé. Phân cũng có thể lẫn máu hoặc nhầy. Nếu thấy phân của bé bất thường, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ ngay. Không nên tự ý điều trị tại nhà khi chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ.

7. Tài liệu tham khảo

Các nguồn tham khảo khác:

• Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): https://www.who.int/
• Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP): https://www.healthychildren.org/

Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho lời khuyên của bác sĩ. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

BABOITOYS – Cửa Hàng đồ Chơi đồ Chơi Giáo Dục Cho Trẻ Em

BABOITOYS là cửa hàng đồ chơi giáo dục cho trẻ chuyên cung cấp đồ chơi giáo dục, đồ chơi Montessori, đồ chơi phát triển kỹ năng, đồ chơi gia đình cho bé từ 0 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi trên nền tảng trực tuyến

• Địa chỉ: 100 Đ. Lê Văn Duyệt, Phường 01, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
• Zalo: 0773164935
• Website: BABOITOYS.vn