bé biết lật sớm có tốt không? Cách để tập bé lật sớm an toàn

Nhiều cha mẹ cảm thấy vui mừng nhưng cũng không khỏi băn khoăn: Liệu bé biết lật sớm có tốt không hay tiềm ẩn nguy cơ nào không? Bài viết này của BABOITOYS sẽ cung cấp những kiến thức khoa học về hiện tượng bé biết lật sớm, bao gồm lợi ích, hạn chế, cách chăm sóc và các lưu ý quan trọng, giúp cha mẹ đồng hành cùng con yêu trong giai đoạn phát triển thú vị này.

1. Khi nào là biết lật sớm? bé biết lật sớm có tốt không?

Theo các chuyên gia, trẻ sơ sinh thường biết lật từ 4-7 tháng tuổi. Đây được xem là mốc phát triển vận động trung bình. Bé được coi là biết lật sớm khi trẻ có thể tự mình lật từ tư thế nằm sấp sang nằm ngửa hoặc ngược lại trước 4 tháng tuổi, thậm chí có trẻ biết lật từ 2-3 tháng tuổi.

Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý rằng mỗi trẻ có tốc độ phát triển riêng. Việc bé biết lật sớm hơn hoặc muộn hơn một chút so với mốc trung bình không phải lúc nào cũng là điều đáng lo ngại.

2.  4 yếu tố ảnh hưởng đến việc bé biết lật sớm

Việc bé biết lật sớm hay muộn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm:

2.1. Yếu tố di truyền:

Gen di truyền từ cha mẹ có thể ảnh hưởng đến sự phát triển vận động của trẻ, bao gồm cả khả năng lật. Nếu cha mẹ biết lật sớm, khả năng con cũng biết lật sớm sẽ cao hơn.

2.2. Môi trường:

Môi trường xung quanh kích thích sự tò mò và khám phá của trẻ có thể thúc đẩy trẻ biết lật sớm. Ví dụ, trẻ được tiếp xúc với nhiều đồ chơi, có không gian vận động rộng rãi, được cha mẹ khuyến khích vận động… sẽ có xu hướng biết lật sớm hơn.

2.3. Chế độ dinh dưỡng:

Chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi và vitamin D, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của xương và cơ bắp. Trẻ được cung cấp đầy đủ các dưỡng chất này sẽ có hệ cơ xương chắc khỏe, hỗ trợ cho việc lật sớm.

2. 4. Cách chăm sóc:

• Tương tác và vận động: Cha mẹ thường xuyên tương tác, chơi đùa, massage và tập cho con vận động sẽ giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận động nhanh hơn, bao gồm cả kỹ năng lật.
• Tummy time (cho bé nằm sấp): Việc cho trẻ nằm sấp thường xuyên, với thời gian tăng dần, giúp trẻ rèn luyện cơ cổ, cơ lưng, tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ biết lật sớm.

Tôi hiểu, tôi sẽ tách phần IV thành hai phần riêng biệt để viết chi tiết hơn về lợi ích và hạn chế của việc bé biết lật sớm.

3. Lợi ích của việc bé biết lật sớm

Việc bé biết lật sớm mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển thể chất, vận động và nhận thức của trẻ:

3.1. Phát triển thể chất tốt:

Khi biết lật, trẻ sẽ vận động nhiều hơn so với việc chỉ nằm yên một chỗ. Quá trình lật đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng của nhiều nhóm cơ, bao gồm cơ cổ, cơ lưng, cơ vai, cơ bụng và cơ tay chân.

Việc vận động này giúp:

• Tăng cường sức mạnh cơ bắp: Các nhóm cơ được sử dụng thường xuyên sẽ trở nên khỏe mạnh và dẻo dai hơn, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển vận động sau này.
• Phát triển hệ xương khớp: Hoạt động lật giúp kích thích sự phát triển của xương và khớp, giúp trẻ cứng cáp hơn, hạn chế nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp sau này.

3.2. Tăng khả năng vận động:

Lật là một trong những cột mốc vận động quan trọng đầu tiên của trẻ. Nó là bước đệm quan trọng cho các kỹ năng vận động phức tạp hơn tiếp theo như bò, trườn, ngồi, đứng và đi.

Khi biết lật, trẻ sẽ có thêm động lực để khám phá không gian xung quanh và rèn luyện các kỹ năng vận động mới.

3.3. Khám phá thế giới xung quanh:

Khi chỉ nằm ngửa, tầm nhìn của trẻ bị giới hạn. Khi biết lật, trẻ có thể quan sát thế giới từ nhiều góc độ khác nhau, mở rộng tầm nhìn và kích thích trí tò mò, ham học hỏi của trẻ.

Trẻ có thể nhìn thấy những vật thể, con người, màu sắc mới lạ, từ đó thúc đẩy sự phát triển nhận thức và khả năng quan sát của trẻ.

3.4. Giảm nguy cơ bẹp đầu:

Trẻ sơ sinh thường dành nhiều thời gian nằm ngửa, điều này có thể gây áp lực lên một vùng đầu, dẫn đến hiện tượng bẹp đầu.

Khi biết lật, trẻ có thể tự mình thay đổi tư thế nằm, giúp phân bổ đều áp lực lên đầu, hạn chế nguy cơ bị bẹp đầu.

4. Hạn chế của việc bé biết lật sớm

Bên cạnh những lợi ích, việc bé biết lật sớm cũng có thể mang đến một số hạn chế mà cha mẹ cần lưu ý:

4.1. Nguy cơ té ngã, chấn thương:

Khi trẻ biết lật, phạm vi di chuyển của trẻ sẽ mở rộng hơn, đồng nghĩa với việc nguy cơ té ngã, va chạm và chấn thương cũng tăng lên.

Cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến an toàn của trẻ, không để trẻ nằm chơi một mình trên giường, ghế sofa hoặc bất kỳ bề mặt cao nào. Cần loại bỏ các vật sắc nhọn, đồ chơi nhỏ, ổ điện… khỏi khu vực trẻ nằm chơi.

4.2. Ảnh hưởng đến giấc ngủ:

Trẻ biết lật có thể khiến trẻ thức giấc nhiều hơn vào ban đêm. Khi trẻ lật sang tư thế mới, trẻ có thể cảm thấy lạ lẫm, không thoải mái, hoặc bị giật mình tỉnh giấc.

Cha mẹ cần kiên nhẫn dỗ dành trẻ, giúp trẻ làm quen với việc thay đổi tư thế ngủ. Có thể quấn chăn hoặc sử dụng gối chặn để tạo cảm giác an toàn cho trẻ.

4.3. Gây căng thẳng cho cha mẹ:

Việc trẻ biết lật sớm có thể khiến cha mẹ lo lắng hơn về sự an toàn của con. Cha mẹ phải để mắt đến con nhiều hơn, thường xuyên kiểm tra xem con có đang ở vị trí an toàn hay không, dẫn đến căng thẳng và mệt mỏi.

Tuy nhiên, cha mẹ không nên quá lo lắng. Hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về cách chăm sóc trẻ biết lật sớm và tạo môi trường an toàn cho con.

5 Dấu hiệu cho thấy bé sắp biết lật

Khi bé yêu của bạn sắp biết lật, bé sẽ có những biểu hiện rõ rệt. Nhận biết được những dấu hiệu này sẽ giúp cha mẹ có sự chuẩn bị tốt hơn về tâm lý và môi trường, đảm bảo an toàn cho bé khi bé chính thức biết lật.

Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến cho thấy bé sắp biết lật:

• Nằm sấp, ngẩng cao đầu, chống tay: Bé có thể tự mình nằm sấp, nâng cao đầu và ngực, đồng thời dùng tay chống đỡ để giữ thăng bằng.
• Đung đưa chân, co chân lên bụng: Khi nằm ngửa, bé thường xuyên đung đưa chân hoặc co chân lên cao, tập luyện sức mạnh cơ bụng.
• Thích nằm nghiêng: Bé có xu hướng thích nằm nghiêng hơn so với nằm ngửa. Tư thế này giúp bé rèn luyện khả năng giữ thăng bằng và tạo điều kiện cho việc lật.
• Cố gắng với lấy đồ vật ở xa: Khi nhìn thấy đồ vật yêu thích ở ngoài tầm với, bé sẽ cố gắng vươn người, xoay người hoặc trườn tay để lấy đồ vật.
• Xoay người từ nằm ngửa sang nằm nghiêng: Bé có thể tự mình xoay người từ tư thế nằm ngửa sang nằm nghiêng một cách dễ dàng.

Nếu bé yêu của bạn có những dấu hiệu trên, hãy chuẩn bị tinh thần đón chào cột mốc mới của bé nhé!

Tôi hiểu, bạn muốn tôi viết tiếp các phần nhỏ còn lại trong phần VII.1. Tạo môi trường an toàn. Tôi sẽ tiếp tục với phần “Loại bỏ các vật sắc nhọn, đồ chơi nhỏ”.

6. Cách chăm sóc và hỗ trợ bé biết lật sớm

6.1. Tạo môi trường an toàn:

Môi trường an toàn là yếu tố quan trọng hàng đầu khi bé bắt đầu có dấu hiệu biết lật. Cha mẹ cần thực hiện các biện pháp sau để đảm bảo an toàn cho bé:

• Sử dụng nệm, thảm êm ái, phẳng: Nơi bé nằm chơi, tập lật cần phải bằng phẳng, êm ái để tránh làm bé bị đau khi lật. Nên sử dụng nệm, thảm dành riêng cho trẻ em, có độ đàn hồi tốt, được làm từ chất liệu an toàn, không chứa các chất độc hại, thấm hút mồ hôi tốt và dễ dàng vệ sinh. Tránh sử dụng nệm quá mềm hoặc quá cứng. Nệm quá mềm có thể khiến bé bị lún sâu, gây khó khăn cho việc thở, trong khi nệm quá cứng có thể gây đau cho bé.
• Loại bỏ các vật sắc nhọn, đồ chơi nhỏ: Hãy kiểm tra kỹ khu vực bé nằm chơi và loại bỏ tất cả các vật sắc nhọn (kéo, dao, đồ chơi có góc cạnh…), đồ chơi nhỏ (bi, hạt cườm, các bộ phận có thể tách rời của đồ chơi…), các vật dụng có thể gây nguy hiểm cho bé nếu bé vô tình nuốt phải hoặc va chạm (pin, nút áo, các vật dụng nhỏ bằng kim loại…).

6.2. Tập luyện cho bé:

Bên cạnh việc tạo môi trường an toàn, cha mẹ có thể áp dụng một số bài tập đơn giản để giúp bé rèn luyện cơ bắp, phát triển các kỹ năng vận động và kích thích bé tập lật:

• Massage:
  • Massage nhẹ nhàng cho bé mỗi ngày không chỉ giúp bé thư giãn, thoải mái mà còn kích thích tuần hoàn máu, tăng cường sự linh hoạt của các khớp và cơ bắp.
  • Sử dụng dầu massage dành riêng cho trẻ em, xoa nhẹ nhàng lên khắp cơ thể bé, đặc biệt là vùng lưng, bụng, tay và chân.
  • Kết hợp massage với những bài hát, lời nói yêu thương để tạo sự gắn kết giữa cha mẹ và bé.
• Vận động nhẹ nhàng:
  • Thực hiện các bài tập vận động nhẹ nhàng, phù hợp với lứa tuổi của bé, chẳng hạn như xoay tay, xoay chân, đạp xe đạp mini, tập cho bé nắm các đồ vật…
  • Các bài tập này giúp bé rèn luyện các nhóm cơ, tăng cường sức mạnh và sự phối hợp vận động, tạo tiền đề cho việc tập lật.
  • Chú ý không nên ép buộc bé tập luyện quá sức hoặc tập các động tác quá khó. Quan sát biểu hiện của bé và dừng lại nếu bé tỏ ra mệt mỏi hoặc khó chịu.
• Tummy time (cho bé nằm sấp):
  • Tummy time là phương pháp cho bé nằm sấp khi bé thức, dưới sự giám sát của người lớn.
  • Đây là bài tập rất quan trọng giúp bé rèn luyện cơ cổ, cơ lưng, cơ vai, tăng cường sức mạnh cho phần thân trên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tập lật, bò, trườn.
  • Bắt đầu với thời gian ngắn (vài phút) và tăng dần lên 15-20 phút mỗi ngày, chia thành nhiều lần trong ngày.
  • Chọn thời điểm bé vui vẻ, thoải mái để tập tummy time, ví dụ như sau khi bé ngủ dậy hoặc thay tã.
  • Nằm xuống sàn cùng bé, trò chuyện, hát cho bé nghe hoặc dùng đồ chơi để thu hút sự chú ý của bé.

– : Đặt đồ chơi yêu thích của trẻ ở vị trí vừa tầm với, khuyến khích trẻ cố gắng lật người, xoay người để lấy đồ chơi. Điều này không chỉ giúp bé rèn luyện kỹ năng lật mà còn kích thích trí tò mò, ham học hỏi của trẻ.

6.3. Theo dõi và khuyến khích sự phát triển của bé:

Việc theo dõi sát sao sự phát triển của bé và có những lời động viên kịp thời sẽ giúp bé thêm tự tin và hứng thú trong quá trình tập lật.

Quan sát sự phát triển của trẻ: Cha mẹ nên dành thời gian quan sát bé yêu mỗi ngày, ghi nhận những tiến bộ của bé trong việc tập lật. Mỗi em bé có tốc độ phát triển riêng, cha mẹ không nên quá lo lắng nếu bé chưa biết lật ngay mà hãy kiên nhẫn đồng hành cùng bé.

Khuyến khích, động viên trẻ: Khi bé cố gắng tập lật, dù thành công hay chưa, hãy dành cho bé những lời khen ngợi, động viên để bé cảm thấy được khích lệ và có thêm động lực để tiếp tục cố gắng. Sự động viên từ cha mẹ là nguồn động lực to lớn giúp bé tự tin hơn trong hành trình khám phá những kỹ năng mới.

Không nên ép buộc trẻ lật: Mỗi trẻ có tốc độ phát triển riêng. Cha mẹ không nên ép buộc bé lật nếu bé chưa sẵn sàng hoặc tỏ ra sợ hãi. Việc ép buộc có thể khiến bé cảm thấy áp lực, sợ hãi và mất hứng thú với việc tập lật. Hãy tôn trọng sự phát triển tự nhiên của bé và kiên nhẫn chờ đợi đến khi bé sẵn sàng.

7. Khi nào cần đưa bé đi khám?

Hầu hết trẻ biết lật sớm là hiện tượng sinh lý bình thường, không đáng lo ngại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường sau:

• Trẻ 5-6 tháng tuổi vẫn chưa có dấu hiệu biết lật: Nếu bé đã qua 6 tháng tuổi mà vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào của việc muốn lật (như ngóc đầu khi nằm sấp, xoay người, với lấy đồ vật…), cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ để được kiểm tra và đánh giá sự phát triển vận động của bé.
• Trẻ có biểu hiện yếu cơ, khó vận động: Nếu bé có biểu hiện yếu cơ, khó vận động, tay chân mềm nhũn, không thể giữ đầu thẳng, hoặc không có phản xạ nắm, cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ để loại trừ các vấn đề về sức khỏe.
• Trẻ bị đau khi vận động: Nếu bé khóc thét, quấy khóc dữ dội hoặc có biểu hiện đau đớn khi được cha mẹ hỗ trợ tập lật hoặc khi bé tự mình vận động, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
• Trẻ có các dấu hiệu bất thường khác về sức khỏe: Nếu bé có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về sức khỏe như sốt cao, co giật, nôn trớ, tiêu chảy, bỏ bú…, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức.

Lưu ý: Việc đưa bé đi khám sớm sẽ giúp phát hiện và can thiệp kịp thời các vấn đề về sức khỏe, đảm bảo cho sự phát triển toàn diện của bé.

8. Lời khuyên dành cho cha mẹ

Giai đoạn bé tập lật là một giai đoạn quan trọng đánh dấu sự phát triển vượt bậc về khả năng vận động của trẻ. Bên cạnh niềm vui, cha mẹ cũng không tránh khỏi những lo lắng, băn khoăn. Dưới đây là một số lời khuyên dành cho cha mẹ để đồng hành cùng con yêu trong giai đoạn này:

8.1. Giữ bình tĩnh, không so sánh con với các bé khác:

Mỗi trẻ có tốc độ phát triển riêng. Có bé biết lật sớm, có bé biết lật muộn hơn. Cha mẹ không nên quá lo lắng nếu con biết lật muộn hơn các bạn cùng trang lứa. Điều quan trọng là cha mẹ cần theo dõi sát sao sự phát triển của con, phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường và đưa con đi khám bác sĩ kịp thời.

Việc so sánh con với những đứa trẻ khác chỉ khiến cha mẹ thêm lo lắng, áp lực và vô tình tạo ra tâm lý ganh đua, thiếu tích cực trong việc nuôi dạy con. Hãy nhớ rằng mỗi đứa trẻ là một cá thể độc lập, có những điểm mạnh và điểm yếu riêng.

8.2. Tạo điều kiện cho bé phát triển tự nhiên:

Cha mẹ nên tạo môi trường an toàn, kích thích cho trẻ vận động và khám phá thế giới xung quanh. Tuy nhiên, không nên ép buộc trẻ tập lật hay bất kỳ kỹ năng nào khác khi trẻ chưa sẵn sàng. Hãy để trẻ phát triển theo nhịp độ tự nhiên của mình.

8.3. Tận hưởng từng khoảnh khắc phát triển của con:

Giai đoạn trẻ tập lật là một giai đoạn đáng yêu, đầy ắp những khoảnh khắc ngộ nghĩnh, đáng yêu. Cha mẹ nên trân trọng và tận hưởng những khoảnh khắc này cùng con. Hãy dành thời gian chơi đùa, tương tác với con, ghi lại những hình ảnh, video để lưu giữ những kỷ niệm đẹp trong hành trình trưởng thành của con.

9 FAQs – Câu hỏi thường gặp

9 1. Khi nào trẻ tập lẫy?

Trẻ sơ sinh thường bắt đầu tập lẫy khi được khoảng 3-4 tháng tuổi. Tuy nhiên, mỗi bé có tốc độ phát triển riêng, có bé có thể lẫy sớm hơn hoặc muộn hơn một chút.

9.2. Em bé bao nhiêu tháng thì biết ngồi?

Hầu hết trẻ sơ sinh có thể tự ngồi vững khi được khoảng 6-8 tháng tuổi. Trước đó, bé có thể ngồi được với sự hỗ trợ của cha mẹ hoặc gối.

9.3. Khi nào trẻ cứng cổ?

Trẻ sơ sinh thường cứng cổ khi được khoảng 3-4 tháng tuổi. Lúc này, bé đã có thể tự giữ đầu thẳng và xoay đầu sang hai bên một cách dễ dàng.

9.4. Trẻ bao nhiêu tháng biết ngóc đầu?

Trẻ sơ sinh có thể bắt đầu ngóc đầu khi được khoảng 1 tháng tuổi. Ban đầu, bé chỉ có thể ngóc đầu trong thời gian ngắn, sau đó bé sẽ dần ngóc đầu được lâu hơn và cao hơn.

9.5. Khi nào mắt trẻ sơ sinh rõ 2 mí?

Mắt trẻ sơ sinh thường rõ 2 mí khi được khoảng 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, có bé có thể rõ 2 mí sớm hơn hoặc muộn hơn.

9.6. Hộp sọ trẻ sơ sinh bao lâu thì cứng?

Hộp sọ trẻ sơ sinh thường cứng cáp hoàn toàn khi bé được khoảng 18 tháng tuổi. Trong những tháng đầu đời, hộp sọ của bé còn khá mềm và có các thóp để não bộ có không gian phát triển.

10. Nguồn tham khảo

1. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): https://www.who.int/
2. Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP): https://www.healthychildren.org/
3. Bệnh viện Nhi Đồng 1: https://www.benhviennhi.org.vn/
4. Bệnh viện Nhi Đồng 2: https://www.bvnd2.org.vn/

BABOITOYS – Cửa Hàng đồ Chơi đồ Chơi Giáo Dục Cho Trẻ Em

BABOITOYS là cửa hàng đồ chơi giáo dục cho trẻ chuyên cung cấp đồ chơi giáo dục, đồ chơi Montessori, đồ chơi phát triển kỹ năng, đồ chơi gia đình cho bé từ 0 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi trên nền tảng trực tuyến

• Địa chỉ: 100 Đ. Lê Văn Duyệt, Phường 01, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
• Zalo: 0773164935
• Website: BABOITOYS.vn